งานบรรยายประกอบนิทรรศการ ขัดรีดร่ำ: ผ้าในพระราชสำนัก

การนุ่งแบบชาวสยามนี้ หลักๆ มีการนุ่งอยู่สองวิธี วิธีแรกก็คือการใช้ผ้าผืนยาวมาพันรอบเอวแล้วก็มัดหรือขมวดชายพกให้แน่นทางด้านหน้าบริเวณหน้าท้อง แล้วทบชายผ้าทั้งสองข้างจีบเป็นกลีบๆ จากหน้าพกจนสุดปลายผ้า หน้ากว้างในการนุ่งปกติประมาณ ๑.๒๐ เมตร ความยาว ๓-๔เมตร ถ้านุ่งเองก็ต้องจีบออกมาจากตัวแล้วก็เหน็บพกไว้ เรียกว่านุ่งจีบ แต่ในราชสำนัก ระดับเจ้านายที่มีคนจีบผ้าให้ก็จะจีบออกมาจากปลายผ้า สำหรับบุรุษการจีบอาจจีบแบบจีบชายผ้าทั้งสองข้างทบไปพร้อมกันเลยก็ได้ จะนุ่งแบบสอดชายพกแบบสตรีก็ได้ จากภาพคือพระรูปของรัชกาลที่ ๑ ซึ่งทรงพระภูษาจีบหน้า

อีกแบบหนึ่ง ก็ใช้ผ้าผืนยาวมาพันรอบเอวแล้วก็มัดหรือขมวดชายพกเช่นกัน แต่เราไม่จีบ เรารวบชายผ้าทั้งสองข้างมาม้วนให้เป็นลักษณะยาว เรียวแล้วก็แหลม แล้วตวัดชายผ้าลอดหว่างขาไปเหน็บที่ริมผ้านุ่งด้านบนข้างหลัง เรียกว่าการนุ่งโจงกระเบน